«Η πόλις ήταν το σπαθί, η πόλις το κοντάρι. Η πόλις ήτον το κλειδί, της Ρωμανίας όλης κι εκλείδωνε κι έσφαζεν όλην την Ρωμανίαν, κι όλον το Αρχιπέλαγος εσφικτοκλείδωνέν το».

Με αυτούς τους στοίχους ο λαϊκός στιχουργός Εμμανουήλ Γεωργιλάς απέδωσε τη σημασία της Άλωσης της Πόλης την αποφράδα μέρα της 29ης Μαΐου 1453, ειδικότερα για εμάς τους Έλληνες, που το Βυζάντιο αποτελούσε και αποτελεί ακόμα ένα από τα βασικότερα στοιχεία της ταυτότητάς μας, μαζί με αυτά της κλασσικής μας αρχαιοελληνικής παράδοσης.

Για αιώνες ο Ελληνικός κόσμος θρηνούσε και θρηνεί την πτώση της Πόλης των Πόλεων, που υπήρξε απόρθητο φρούριο των κινδύνων από την Ανατολή για το Δυτικό κόσμο κα μέσω αυτής, ακόμα και μετά την Άλωσή της, διακτινίσθηκε το Ελληνικό πνεύμα σ’ όλο τον κόσμο.

Μπορεί να πέρασαν εκατοντάδες χρόνια από τότε που ακούστηκε το «Εάλω η Πόλις», αλλά η βασιλεύουσα, η Πόλη των Αγίων, η Θεοσκέπαστη, παρέμεινε στη συνείδηση των Ελλήνων ως μεγάλη εθνική απώλεια, που μπορεί να δώσει πολλαπλά μηνύματα και στη σημερινή εποχή!

Ευτυχώς που οι μνήμες δεν παραμένουν απλά στη συνείδηση και στη σκέψη μας. Τα ιστορικά γεγονότα, οι θρύλοι, οι παραδόσεις, τα τραγούδια, έχουν μεταφερθεί στο στόμα του ελληνικού λαού μέχρι τις μέρες μας και χάρη στους Συλλόγους, που αποτελούν την Κιβωτό για τη διάσωση του πολιτιστικού μας αποθέματος, διατηρούνται ζωντανά και αναδεικνύουν τα ιστορικά διδάγματα, παράλληλα με την απόδοση φόρου τιμής στους Βυζαντινούς ήρωες που έπεσαν «ως Έλληνες».

Γράφει: Σταμάτης Κάρμαντζης

Αντιπεριφερειάρχης Χίου