Πόσα χρόνια συζητάμε στη Χίο για το νερό ; Δεκαετίες! Παλαιότερα η συζήτηση εστιαζόταν στην ποιότητα του ύδατος και τα έργα που θα έπρεπε να γίνουν ώστε να είναι κατά το δυνατό πόσιμο .Τα τελευταία χρόνια έχει απεμποληθεί πλήρως το θέμα της ποιότητας και το πρόβλημα εστιάζεται αποκλειστικά στην ποσότητα και την ανεπάρκεια που αντιμετωπίζει η Χίος.
Επειδή το πληθυσμιακό μέγεθος της Χίου σίγουρα δεν έχει
μεταβληθεί προς τα πάνω , ούτε υπάρχει τουριστική αύξηση (το αντίθετο) , ούτε υπάρχουν δραματικές αλλαγές στην βροχόπτωση, ούτε ξαφνικά η Χίος μετατράπηκε σε αγροτοπαραγωγικό νησί, αντιθέτως έχει προστεθεί επιπλέον νερό στο δίκτυο από αφαλατώσεις, τελικά γιατί υπάρχει κόκκινος συναγερμός όσον αφορά την επάρκεια του ύδατος με το κόστος καταναλωτή να έχει ανέβει υπέρμετρα;
Πολλά μπορούν να αναφερθούν ως τραγικά λάθη που κατά καιρούς έχουν γίνει . Είναι εμφανές επίσης ότι η όλη διαχείριση πάσχει επειδή δεν υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο. Καθοριστικό σημείο από την στιγμή που δεν υπάρχουν δραματικές αλλαγές των άλλων παραμέτρων, όπως αναφέρθηκαν, είναι η παλαιότητα του δικτύου και οι τεράστιες απώλειες. Πόσες είναι αυτές ; Κανένας δεν ξέρει !
Η υπερσυγκέντρωση πληθυσμού πέριξ της πόλης της Χίου βοηθάει, όσο και αν ακούγεται περίεργο, στην γρήγορη τοποθέτηση νέου δικτύου και τελικά στην εξοικονόμηση νερού.
Πρόσφατα η Κάρπαθος ένταξε πρόγραμμα αντικατάστασης του δικτύου ύδρευσης , προσθήκη συσκευών ελέγχου του δικτύου (φρεάτια διακλάδωσης, κλπ) και κατασκευή δύο νέων δεξαμενών 1000 κ.μ. έκαστη, συνολικής αξίας 7.769.500 € (χωρίς ΦΠΑ). Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρωτεύουσα της Καρπάθου, τα Πηγάδια , οι απώλειες κατά δήλωση του εκεί αντιδημάρχου, φθάνουν στο 70%! Το παλαιό δίκτυο στην Κάρπαθο το οποίο θα αντικατασταθεί αποτελείται από αμίαντο-τσιμέντο-σωλήνες, σιδηρούς σωλήνες καθώς και από παλαιούς πλαστικούς (PVC).
Κάτι αντίστοιχο θα ισχύει και στο δίκτυο της Χίου με ότι αυτό σημαίνει και για την ποιότητα του νερού. Η υποβαθμισμένη ποιότητα ύδατος είναι υπεύθυνη και για τις συχνές βλάβες στο εσωτερικό δίκτυο των σπιτιών διογκώνοντας υπέρμετρα το τελικό κόστος προς τον καταναλωτή. Οι απώλειες ύδατος ,που είναι συχνό φαινόμενο, γίνονται αντιληπτές μόνο όταν οι σωλήνες είναι τοποθετημένες επιφανειακά, όχι όμως στην περίπτωση που βρίσκονται σε μεγαλύτερο βάθος.
Μόνο στον Καρφά υπάρχουν τεράστιες απώλειες καθώς οι προδιαγραφές των σωληνώσεων δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στην αυξημένη κατά περιόδους πίεση και σπάνε, ενώ για μια απλή διαρροή στον πεζόδρομο, η επιδιόρθωσή της χρειάστηκε εκκένωση του δικτύου, χάνοντας τεράστιες ποσότητες ύδατος εξαιτίας της μη ύπαρξης βανών ελέγχου πλησίον της διαρροής !
Επίσης από το δίκτυο απορροής ομβρίων της πόλης της Χίου, ειδικά αυτή την εποχή, αναδύεται έντονη δυσοσμία απόδειξη ότι καταλήγουν εντός του δικτύου και λύματα .
Πρόσφατα έργα (από όπου και οι φωτογραφίες) εμφανίζουν τον σύγχρονο γόρδιο δεσμό με σωληνώσεις πεταμένες "όπου να είναι" που σε περίπτωση βλάβης η αντιμετώπιση είναι και πολυδάπανη και χρονοβόρα . Το απαράδεκτο "ράβε - ξήλωνε" θα περιοριζόταν δραστικά αν υπήρχε συγκεκριμένο πλάνο προδιαγραφών κατασκευής των δικτύων κοινής ωφέλειας με κύριο χαρακτηριστικό την απομόνωση της βλάβης, την γρήγορη αποκατάσταση και την εύκολη επισκεψιμότητα.
Όλα αυτά βέβαια χρειάζονται μεσομακροπρόθεσμη στόχευση και πλάνο υλοποίησης. Διότι για να απαιτήσεις από τον καταναλωτή ή τον δημότη να κάνει θυσίες πρέπει πρώτα από όλα να υπάρχει εμπιστοσύνη απέναντι σε αυτόν που τις ζητάει να γίνουν.
Όταν όμως σχέδιο δεν υπάρχει, όταν βλέπουμε καθημερινά εικόνες κατασπατάλησης των υδάτινων πόρων, όταν βασικές λειτουργίες υγιεινής και ποιότητας ύδατος αγνοούνται και παράλληλα η μόνιμη προτεραιότητα είναι τα έργα βιτρίνας, τότε είναι φυσικό να μην υπάρχει εμπιστοσύνη προς αυτόν που κάνει την αλόγιστη και τελικά ολέθρια διαχείριση.
ΓΡΑΦΕΙ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΙΔΕΡΑΤΟΣ