Η μανταρινιά είναι το πιο ανθεκτικό στο ψύχος είδος από τα εμπορικής σημασίας εσπεριδοειδή. Από τις διάφορες ποικιλίες μανταρινιάς πιο ανθεκτικές είναι οι ποικιλίες της ομάδας Σατσούμα και πιο ευαίσθητες οι ποικιλίες της ομάδας King και Κunenbo. Οι καρποί της μανταρινιάς, λόγω του μικρού τους μεγέθους και του λεπτού φλοιού τους, είναι πιο ευαίσθητοι στο ψύχος από τους καρπούς της πορτοκαλιάς και των γκρέϊπ φρούτ. Ενώ αντίθετα οι καρποί της μανταρινιάς είναι πιο ανθεκτικοί στη θερμότητα από τους καρπούς όλων των εσπεριδοειδών και κυρίως του γκρέϊπ φρούτ. Έτσι η μανταρινιά θεωρείται, συγκριτικά με τα άλλα εσπεριδοειδή, πιο ευρύτερης κλιματικής προσαρμοστικότητας. Η γεύση των καρπών είναι καλύτερη, όταν ο καιρός, κατά τα τέλη της βλαστικής περιόδου, είναι σχετικά ζεστός.
Ακόμα τα χαρακτηριστικά των καρπών της μανταρινιάς επηρεάζονται από τις διάφορες επιδράσεις του περιβάλλοντος. Το μέγεθος τους αυξάνεται από τη θερμότητα και τη ψηλή ατμοσφαιρική υγρασία, ενώ το σχήμα τους επηρεάζεται από τη χαμηλή ατμοσφαιρική υγρασία, αυξάνοντας το μήκος του άξονα του καρπού και κάνει τον καρπό πιο στρογγυλό και λιγότερο πλακέ. Επίσης η τάση των καρπών να σχηματίζουν λαιμό ενισχύεται. Έτσι το σχήμα του καρπού από πλακέ γίνεται αχλαδόμορφο. Ακόμα, από τις κλιματικές συνθήκες επηρεάζεται η σύσταση και η γεύση των καρπών. Σε ζεστά και υγρά κλίματα ο καρπός είναι πιο χυμώδης, αλλά κατώτερης γεύσεως, λόγω της χαμηλότερης περιεκτικότητας του σε οξύτητα. Επίσης, η χρησιμοποίηση της λεμονιάς, ως υποκείμενο ορισμένων ποικιλιών μανταρινιάς, υποβαθμίζει την ποιότητα των καρπών και συντομεύει το χρόνο της διατηρήσεως τους πάνω στο δένδρο σε καλή ποιότητα. Ενώ η πορτοκαλιά και η νερατζιά, βελτιώνουν την ποιότητα των καρπών της μανταρινιάς και αυξάνουν την περίοδο συγκρατήσεώς τους πάνω στο δένδρο.
Μερικές από τις μανταρινιές, κυρίως η Μεσογειακή μανταρινιά και σε μικρότερο βαθμό η Dancy, παρουσιάζουν τάση παρενιαυτοφορίας. Συνήθως η μεγάλη καρποφορία συντελεί σε μείωση ή εξάλειψη της καρποφορίας κατά τον επόμενο χρόνο. Στις περιπτώσεις αυτές η ετήσια καρποφορία εξασφαλίζεται μόνο με αραίωση των καρπών, σε συνδυασμό με ανοιξιάτικο κλάδεμα κατά τη χρονιά της μεγάλης καρποφορίας.
Κλημεντίνη
Το μέγεθος του καρπού της ποικίλλει, από μικρό έως μέτριο και το σχήμα από σφαιρικό έως επίμηκες, που μερικές φορές γίνεται αχλαδόμορφο από την ανάπτυξη του λαιμού. Ο φλοιός δε χαρακτηρίζεται από το λεγόμενο φούσκωμα των καρπών (φυσιολογική χαλάρωση του φλοιού), που συνήθως παρατηρείται μετά την ωρίμανσή του. Το χρώμα του είναι βαθύ πορτοκαλί έως κοκκινοπορτοκαλί. Η σάρκα έχει χρώμα βαθύ πορτοκαλί, είναι τρυφερή, χυμώδης, γευστική (γλυκιά), αρωματική και υπόξινη. Είναι ποικιλία λιγόσπερμη ή με μέτριο αριθμό σπόρων.
Σαν δένδρο είναι μέτριας ζωηρότητας και μεγέθους, φέρει μικρά φύλλα και δεν έχει αγκάθια. Θεωρείται πολύ ανθεκτική στο ψύχος.
Η ποικιλία Κλημεντίνη χαρακτηρίζεται από μικρή ανάγκη σε θερμότητα, για την ωρίμανση των καρπών της. Σε περιοχές με ψηλή θερμότητα η Κλημεντίνη ωριμάζει πολύ νωρίς. Οι συνθήκες αυτές ευνοούν ακόμα την παραγωγή καρπών μεγάλου μεγέθους και εκλεκτής ποιότητας. Επομένως είναι η πιο καλή ποικιλία της Μεσογείου.
Αναφορικά με την ευαισθησία των άσπερμων καρπών της αυτή οφείλεται στην υπερβολική σκίαση των νεαρών καρπών κατά την περίοδο της καρποδέσεως και λίγες εβδομάδες αργότερα. Γιατί, όπως έχει παρατηρηθεί, η σκίαση σχετίζεται αντίστροφα με τον αριθμό των σπόρων του καρπού.
Όταν οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές για την καρπόδεση, η εξασφάλιση κανονικής καρποφορίας και αυξήσεως της παραγωγής επιτυγχάνεται με επαρκή ποσότητα αζωτούχου λιπάνσεως και νερού. Ακόμα η εξασφάλιση ικανοποιητικής καρποφορίας κάθε χρόνο, επιτυγχάνεται με συνδυασμό των τεχνικών του χαρακώματος και του ελαφρού κλαδέματος. Η τεχνική αυτή καλλιέργειας συνίσταται σε διπλό χαράκωμα κάθε διετία, κατά την πλήρη άνθηση και απάνθηση αντίστοιχα και σε ελαφρό κλάδεμα κατά τον εναλλασσόμενο χρόνο. Το κλάδεμα αποσκοπεί στην έκπτυξη νέων βλαστήσεων.
Γράφει: Ανδριάνα Ν. Καρανικολή, Γεωπόνος
