Χάρη στην ανδρεία και την πολεμική αρετή του ναυάρχου Π. Κουντουριώτη η Χίος απελευθερώθηκε από τον τουρκικό ζυγό.
Ο Κουντουριώτης, που το όνομα του φέρει κεντρικός δρόμος της πόλεως, ως κυβερνήτης του θρυλικού θωρηκτού «Αβέρωφ» κατόρθώσε να ελευθερώσει όλα σχεδόν τα νησιά του Αιγαίου, συμπεριλαμβανομένης και της Χίου. Με το θωρηκτό «Αβέρωφ» συμμετείχε στη ναυμαχία της Έλλης. Η ναυμαχία κερδήθηκε χάρη σε αριστοτεχνικό ελιγμό του Κουντουριώτη, ο οποίος εκμεταλλευόμενος και την ταχύτητα του Αβέρωφ υπερφαλάγγισε το τουρκικό ναυτικό συντρίβοντάς το.
Στην ιστορία έχει μείνει το σήμα της επίθεσης που απέστειλε στα πλοία του ελληνικού στόλου: