Το γνωστό αυτό τραγούδι θυμίζει έντονα τον τρόπο που λειτουργεί η Περιφερειακή Αρχή 2,5 χρόνια μετά την ανάληψη των καθηκόντων της. Σε κάθε συνεδρίαση του ΠΣ επιβεβαιώνεται η αδυναμία της στην άσκηση της σημαντικότερης αρμοδιότητας που ο νομοθέτης έχει αναθέσει στην αιρετή αυτοδιοίκηση 2ου βαθμού, που είναι ο αναπτυξιακός σχεδιασμός. Ο σχεδιασμός αυτός έπρεπε να έχει εκπονηθεί σε συνεργασία με τους άμεσα ενδιαφερόμενους στο πλαίσιο της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης και να αποτελεί κύριο θέμα των συνεδριάσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου που θα έπρεπε να εξειδικεύει και να δίνει το πλαίσιο εφαρμογής του. Αντίθετα συνεχίζονται συμπεριφορές που παραπέμπουν στην προ κρίσης εποχή σε τέτοιο βαθμό που σου έρχεται να πεις ότι ευτυχώς που η δημοσιονομική κρίση έχει περιορίσει τους διαθέσιμους πόρους.
Μόνο θλίψη μπορεί να προκαλέσει ο τρόπος που η περιφερειακή αυτοδιοίκηση χειρίζεται θέματα που έπρεπε να έχουν προ πολλού σημάνει «συναγερμό» όπως αυτό της δακοκτονίας αφού έχει άμεση επίδραση στη ποιότητα ενός βασικού αγροτικού προϊόντος κυρίως για τη Λέσβο και δευτερευόντως για τη Σάμο, την Ικαρία και τη Χίο. Ενώ θα έπρεπε εδώ και καιρό να έχει αντιμετωπιστεί η πανθομολογούμενη «ακριβή» και «αναποτελεσματική» δακοκτονία όπως υλοποιείται εδώ και χρόνια, στο πλαίσιο μιας δυναμικής και επιθετικής ολοκληρωμένης στρατηγικής για το λάδι μέσα στη λογική «από το χωράφι στο ράφι», απλά «παρακολουθεί τις εξελίξεις και διαμαρτύρεται» με τις τιμές του λαδιού στο ναδίρ (όπως γράφτηκε πρόσφατα) και τις παραγόμενες ποσότητες να κατρακυλούν από χρόνο σε χρόνο.
Τι και αν η κα Καλογήρου δήλωνε στην αρχή της θητείας της ότι δημιούργησε «Επιτροπή Αγροτικής Ανάπτυξης» επειδή δίνει ιδιαίτερη σημασία στον πρωτογενή τομέα; Πως εκφράζεται αυτό; Με ποιες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα αναστρέψουν τη πορεία αυτή; Ποιες είναι οι συζητήσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς και που έχουν καταλήξει; Απολύτως τίποτα. Και οι παρεμβάσεις των περιφερειακών συμβούλων να κινούνται σε λογικές παρελθόντος όταν «λεφτά υπήρχαν» για τη δημιουργία «στρατιών ημετέρων» μέσα από τη δακοκτονία. Τι και αν η σημερινή πραγματικότητα είναι διαφορετική απ’ ότι πριν μια δεκαετία με την εξάπλωση της βιολογικής παραγωγής και την εγκατάλειψη πολλών εκτάσεων ελαιώνων, παράλληλα με την ευρύτερη συνειδητοποίηση των αρνητικών συνεπειών από τη χρήση φυτοφαρμάκων στην ανθρώπινη υγεία εξελίξεις, γεγονότα που θα έπρεπε να είχαν οδηγήσει στον πλήρη ανασχεδιασμό του έργου αυτού κάτω από την ευθύνη της Περιφέρειας.
Μέσα στη κατάσταση αυτή, η αλλαγή στη διαδικασία προμήθειας φαρμάκων στη δακοκτονία - που φαίνεται να επιβάλει η πρόσφατη απόφαση του νομικού Συμβουλίου του Κράτους στα συναρμόδια Υπουργεία διαπιστώνοντας ότι η αρμοδιότητα της δακοκτονίας έχει μεταφερθεί στο σύνολο της στις Περιφέρειες με βάση το άρθρο 186 του 3852/10 (Καλλικράτης)- έρχεται να δημιουργήσει θύελλες στα τελματωμένα νερά. Γιατί αυτή η αρμοδιότητα δεν μεταφέρθηκε από την αρχή ισχύος του νόμου; Δεν θα μάθουμε όσοι δεν «παροικούμε στην Ιερουσαλήμ». Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ότι αντί το Περιφερειακό Συμβούλιο να ασχολείται με θέματα ουσίας της αγροτικής ανάπτυξης και ειδικά της ελαιοκαλλιέργειας, η συζήτηση να εστιάζεται στο ποιος θα αγοράσει τα φάρμακα και αν προλαβαίνει, που είναι ένα θέμα καθαρά διοικητικό. Αλλωστε και η προηγούμενη συζήτηση που αφορούσε την ελαιοκαλλιέργεια είχε να κάνει με το αν θα συναινέσουμε ή όχι στη παράνομη λειτουργία των ελαιοτριβείων «καταργώντας» τον νόμο και όχι το πώς θα βοηθήσουμε ώστε το παραγόμενο προϊόν να είναι ποιοτικό και να δίνει ικανοποιητικά εισοδήματα σε όλη την αλυσίδα παραγωγής.
Μια αντίστοιχη εικόνα επικρατεί στον πολιτισμό και στον τουρισμό, θέματα που βρίσκονται στην αρμοδιότητα της Περιφερειάρχη δεδομένου ότι στο πρόσφατο ορισμό αντιπεριφερειαρχών δεν έδωσε αυτές τις αρμοδιότητες. Εχοντας εγκαταλείψει από την αρχή το φιλόδοξο και ανεδαφικό σχέδιο δράσης στον Πολιτισμό που είχε εισηγηθεί η κα Θαλασσινού πριν 2 χρόνια, επιστρέψαμε στις καλές εποχές που μοιράζονταν άφθονα χρήματα όχι για την ανάπτυξη της πολιτιστικής παραγωγής ή τη σύνδεση πολιτισμού και τουρισμού, αλλά για τη χρηματοδότηση «φιλικών» εκδηλώσεων για εσωτερική κατανάλωση. Ετσι καταλήγει κανείς στο να λέει ευτυχώς που «χρήματα δεν υπάρχουν».
Στον τουρισμό η κατάσταση παραμένει στο απόλυτο μηδέν. Αλλωστε δεν χρειάστηκε να συσταθεί Επιτροπή Τουρισμού, ούτε να εκπονηθεί περιφερειακό σχέδιο δράσης (παρά τη αντίθετη διαβεβαίωση που έδινε ο εκτελεστικός γραμματέας στην ημερίδα που οργάνωσαν την Κυριακή που μας πέρασε ο Δήμος Λέσβου και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου), αλλά να συνεχιστεί η παλαιά πρακτική των εκθέσεων ως βασικό εργαλείο προβολής. Επίσης η Επιτροπή διαχείρισης της κρίσης εξ αιτίας του προσφυγικού που συστάθηκε μετά από προτροπή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Τουρισμού τον Σεπτέμβριο του 2015 λειτούργησε τυπικά για δύο μήνες και μετά διαλύθηκε σιωπηρά γιατί απλά ….δεν υπήρχε ανάγκη. Όλα τα θέματα είχαν λυθεί. Τι και αν οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι το προσφυγικό –που έβαλε κυριολεκτικά τη Λέσβο στον παγκόσμιο χάρτη – δεν μπορεί να αποσιωπηθεί αλλά οφείλουμε να το διαχειριστούμε αξιοποιώντας ότι ευκαιρίες μας προσφέρει.
Τι και αν όλες οι έρευνες δείχνουν ότι οι τουρίστες αντλούν πληροφόρηση είτε από φίλους και συγγενείς είτε από το διαδίκτυο και όχι από εκθέσεις και έντυπα, ενώ και αυτός ο ρόλος των πρακτόρων ως διαμεσολαβητών έχει περιοριστεί εντυπωσιακά. Εμείς σταθεροί στις …..παραδόσεις που δεν έχουν αποδώσει την τελευταία 20ετία τίποτα όπως δείχνουν και τα στοιχεία αφίξεων αλλοδαπών τουριστών με charter αποφασίσαμε να προβάλουμε τη Λέσβο στην ……Εκθεση του Αρζεμπαϊτζαν. Πώς να αποδώσουν άλλωστε αφού οι ειδικοί στο marketing που μίλησαν στην ίδια ημερίδα επιβεβαίωσαν τα προφανή: δεν έχει εστιάσει στους πόρους που προβάλει κατά προτεραιότητα, δεν έχει προχωρήσει σε δημιουργία εικόνας, δεν έχει …. δεν έχει , δεν έχει …. Μετά από τα όσα χρήματα ξοδεύτηκαν τόσα χρόνια που «λεφτά υπήρχαν» και όσα, -πολύ λιγότερα- συνεχίζουν να δαπανώνται σήμερα.
Ο αυτοσχεδιασμός της δράσης της Περιφερειακής Αρχής αποτυπώνεται και στις συνεχείς αναθεωρήσεις του προϋπολογισμού, που υλοποιείται χωρίς ούτε καν ετήσιο σχέδιο αλλά με βάση ότι προκύψει.
Και αν παρά τη μη τήρηση των ορθών διαδικασιών υπήρχε αποτέλεσμα, θα μπορούσε κανείς να κάνει τα «στραβά μάτια». Όμως το μηδενικό αποτέλεσμα επιβάλει παρεμβάσεις σε όλα τα επίπεδα.
Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ θα περιμένουμε να τοποθετηθούμε εφ’ όλης της ύλης στην αναμενόμενη ετήσια δημόσια συνεδρίαση για τον απολογισμό της δράσης του 2016 που με βάση τον νόμο θα έπρεπε να είχε γίνει ήδη μέχρι το τέλος Γενάρη. Ας ελπίσουμε ότι αυτή τη χρονιά δεν θα έχουμε τους μακροσκελείς απολογισμούς των υπηρεσιών, αλλά μια παρουσίαση του αναπτυξιακού έργου της Περιφέρειας και του έργου των φορέων που εποπτεύει (Περιφερειακό Ταμείο, ΚΕΠΑΕΛ, Γραφείο Βρυξελλών).
Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ έχουμε δημόσια τοποθετηθεί για τις αλλαγές που πρέπει να υπάρξουν στον Καλλικράτη έτσι ώστε:
- να ξεχωρίσουν οι αρμοδιότητες μεταξύ του κεντρικού κράτους και της αυτοδιοίκησης με στόχο να είναι αποκλειστικές ώστε να έχει πλήρως την ευθύνη της εφαρμογής τους, αντικαθιστώντας τον αναχρονιστικό κατάλογο «αρμοδιοτήτων» που περιλαμβάνει σήμερα ο νόμος
- να βρεθούν οι νομικές διαδικασίες ώστε η μη τήρηση των διαδικασιών που προβλέπει ο νόμος να συνεπάγεται κυρώσεις για τη περιφερειακή αρχή που δεν τις τηρεί.
- να ξεκαθαριστεί ότι η εφαρμογή της νομιμότητας δεν είναι αντικείμενο απόφασης αιρετών οργάνων (μονοπρόσωπων και πολυπρόσωπων), αλλά της διοίκησης.
- να είναι το Περιφερειακό Συμβούλιο το κέντρο λήψης των αποφάσεων σε ότι αφορά την αναπτυξιακή πορεία της περιφέρειας ούτε ένα γρανάζι τυπικής έγκρισης διαδικασιών ούτε forum διαλόγου και διαμαρτυριών.
- να είναι δεσμευτική η ενεργοποίηση των συμμετοχικών διαδικασιών στη λήψη των αποφάσεων όπως είναι η Περιφερειακή Επιτροπή Διαβούλευσης, η Επιτροπή Ισότητας και εσωτερικού ελέγχου όπως ο Συμπαραστάτης του Πολίτη και της Επιχείρησης και ο απολογισμός της Εκτελεστικής Επιτροπής.
Καλούμε όλες τις δυνάμεις που ενδιαφέρονται να αλλάξει η πορεία της χώρας και της Περιφέρειας να καταθέσουν τεκμηριωμένες προτάσεις για την αλλαγή πορείας και απαλλαγή από τις δουλείες και τις γάγγραινες που μας έφεραν στη σημερινή κατάσταση.
Γράφει: ο Γιάννης Σπιλάνης
ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ