O πρόεδρος του Συλλόγου Βορειοχωριτών Χίου «Το Πελίναιον», Δημήτρης Μουτάφης, μιλάει στο «Περιοδικό» του «Ε.Κ.» για την ζωή του, αλλά και τη δραστηριότητά του στην οργανωμένη ομογένεια.

Ανατρέχει στα δύσκολα νεανικά χρόνια στον Βολισσό Χίου, τα ατελείωτα ταξίδια όταν δούλευε στα καράβια, την απόφασή του να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ αλλά και τη μετέπειτα ζωή του.

Παράλληλα, κάνει εκτενή αναφορά στην ιστορία της εμβληματικής εκκλησίας της Αγίας Μαρκέλλας στο Upstate New York, αλλά και την ετήσια γιορτή με τον καθιερωμένο εσπερινό, που πραγματοποιείται αυτές τις ημέρες, με συμμετοχή απόδημων Χιωτών κάθε ηλικίας.

Κύριε Μουτάφη, κατ’ αρχήν να μιλήσουμε για τα παιδικά σας χρόνια, στη Βολισσό Χίου. Τι θυμάστε περισσότερο από τότε;

Ηταν δύσκολα εκείνα τα χρόνια. Ο βασικός λόγος που αναγκαστήκαμε, τελικά, να φύγουμε είναι ότι δεν υπήρχαν βασικοί οικονομικοί πόροι. Δεν υπήρχαν δουλειές, δεν υπήρχε τίποτα. Από την πλευρά μου, είχα καταφέρει να ανοίξω ένα συνεργείο στο νησί. Κάλυπτα όλες τις ανάγκες, σε βάρκες, αυτοκίνητα, τρακτέρ και οτιδήποτε άλλο. Ομως, δεν με ικανοποιούσε αρκετά, ώστε να με κρατήσει στο νησί. Ετσι αποφάσισα να μπαρκάρω και να βγω στη θάλασσα.

Πώς ήταν αυτή η εμπειρία στη θάλασσα; Πότε κάνατε το πρώτο ταξίδι;

Το ταξίδι ήταν πολύ μεγάλο σε διάρκεια. Ελειψα 18 ολόκληρους μήνες. Ημουν για ενάμιση χρόνο στη θάλασσα. Η ψυχολογία όλων μας ήταν περίεργη. Μας έλειπε το σπίτι και η οικογένειά μας, από την οποία φύγαμε σε μικρή ηλικία. Από την άλλη πλευρά, όλα αυτά, μας έκαναν δυνατούς, ώστε να αντέξουμε στην καινούργια δουλειά που διαλέξαμε.

Η θάλασσα ήταν δύσκολη, σκληρή και δυνατή. Σκέψου ότι γύριζα τον κόσμο για 18 μήνες με ένα τάνκερ! Μετά η δουλειά εξελίχθηκε, πήγα και σε άλλα καράβια. Θα πρέπει βέβαια να σας πω ότι δεν έβλεπα καν το φως του ήλιου. Ημουν μηχανικός και δούλευα μονίμως στις μηχανές, πέντε επίπεδα κάτω. Στον στρατό, ήμουν και πάλι στα καράβια. Υπηρέτησα στα οχηματαγωγά, το αντιτορπιλικό «Ασπίδα», αλλά και σε παροπλισμένα υποβρύχια, στο τέλος της θητείας μου.

Πώς πήρατε τελικά την απόφαση να μεταναστεύσετε στην Αμερική;

Ηταν την εποχή της Χούντας των Συνταγματαρχών και με είχαν καλέσει επανειλημμένως στον στρατό. Πήγα πολλές φορές στρατιώτης: Αρχικά στην κανονική θητεία, μετά με κάλεσαν ξανά στο Ναυτικό και κατόπιν με κάλεσαν για την Κύπρο, όπου ήμουν στην πρώτη γραμμή. Οταν γύρισα στη Χίο, με κάλεσαν στον στρατό ξηράς. Κάποια στιγμή αγανακτείς και λες ότι «δεν πάει άλλο». Ετσι, πήρα την απόφαση να φύγω. Δεν είχα ιδιαίτερα προβλήματα με αυτό, γιατί ήταν ήδη στην Αμερική η μητέρα μου κι έτσι ήρθα νόμιμα. Τότε ήταν άλλες εποχές, σου έκαναν τα χαρτιά και σε τρεις εβδομάδες ερχόσουν. Ηταν επίσης η γιαγιά και ο παππούς μου. Τελικά, όταν ήρθα εδώ, έπεσα κατευθείαν με τα μούτρα στη δουλειά, όπως έκανε όλος ο κόσμος.

Ποια ήταν η πρώτη σας δουλειά στην Αμερική;

Η δουλειά μου ήταν τεχνική, καθώς ασχολήθηκα με τα αυτοκίνητα, όπως και στην Ελλάδα. Δούλεψα για την αυτοκινητοβιομηχανία FORD, η οποία με έστειλε και σχολείο. Στη συνέχεια, δούλεψα για άλλες εταιρείες. Επίσης, παρακολούθησα τεχνικά μαθήματα στο Bergen County Technical School, στο Lincoln Technical School και το Ford Technical School, όλα στο Νιου Τζέρσεϊ. Από τότε μέχρι σήμερα είμαι συνδεδεμένος με όλα τα σχολεία – αντιπροσωπείες.

Πώς γνωριστήκατε με την σύζυγό σας;

Ημασταν από το ίδιο χωριό και μεγαλώσαμε και οι δυο εκεί. Γνωριζόμασταν από μικρά παιδιά. Οταν έφυγα για μόνιμη εγκατάσταση στην Αμερική, άφησα μια εντολή πίσω: Της είπα «φεύγω, πάω να δουλέψω και θα γυρίσω να σε πάρω».

Πράγματι, έτσι έγινε. Μετά από ενάμιση χρόνο πήγα πίσω, παντρευτήκαμε και ήρθαμε στην Αμερική. Εχουμε δυο παιδιά, την Μαρία και τον Γιάννη. Η Μαρία έχει τελειώσει το Πανεπιστήμιο του Rutgers και εργάζεται στον τομέα της Ερευνας Φαρμάκων στην φαρμακευτική εταιρεία Regeneron, όπου είναι υπεύθυνη του Τμήματός της. Είναι παντρεμένη με τον Βίκτωρα Γιαμό και έχει δυο παιδιά, τον Γιάννη 9 ετών και την Μαρία, 4 ετών.

Αμφότερα τα παιδιά μιλάνε ελληνικά και ξέρουν να γράφουν στην ελληνική γλώσσα, καθώς έχουν τελειώσει το ελληνικό σχολείο στο Fairview. Ο Γιάννης είναι παντρεμένος με την Λίνα Πάξος, δικηγόρο της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Παντρεύτηκαν πριν από λίγες εβδομάδες.

Η παρουσία σας στην Αμερική έχει συνδυαστεί και με την ενασχόλησή σας με την οργανωμένη χιώτικη ομογένεια. Πότε ήρθατε σε επαφή με τους συλλόγους του νησιού σας;

Οταν ήρθα στην Αμερική, το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό μου ήταν να ψάξω να βρω τις ρίζες μου, κυρίως ανθρώπους της Βορείου Χίου. Στη συνέχεια, έμαθα ότι υπάρχει ένας Σύλλογος που καλύπτει το βόρειο μέρος του νησιού. Αμεσα, λοιπόν, γράφτηκα μέλος στον Σύλλογο Πελίναιον Χίου, που αφορά το βόρειο μέρος.

Από τότε, παραμένω μέλος στον Σύλλογο αυτόν. Αλλωστε, τον αναπτύξαμε πολύ, ενώ χτίσαμε και την εκκλησία της Αγίας Μαρκέλλας, η οποία δεν υπήρχε πρώτα. Για να γίνει αυτό, αγοράσαμε ένα οικόπεδο 30 στρεμμάτων στο Upstate της Νέας Υόρκης. Οικοδομήσαμε ένα ολόκληρο συγκρότημα με κτίρια, υπόστεγα, κουζίνες και όλες τις ανέσεις. Μέχρι σήμερα, αυτό το συγκρότημα, που έχει ως κορωνίδα την εκκλησία, το διατηρούμε και έχουμε κάνει πάρα πολύ μεγάλες εκδηλώσεις.

Πόσο στενή ήταν η σχέση του Συλλόγου με τη Χίο;

Ο Σύλλογος Πελίναιον, ο οποίος έχει σημείο αναφοράς 25 χωριά της Βόρειας Χίου, ξεκίνησε με αφορμή τον σεισμό που έγινε στο νησί μας, το μακρινό 1949. Τότε, η Χίος είχε υποστεί μεγάλες καταστροφές, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι στην εδώ παροικία να αποφασίσουν να ιδρύσουν ένα σύλλογο, με σκοπό να βοηθήσουν την ιδιαίτερη πατρίδα τους. Ετσι ξεκίνησε ο Σύλλογος. Με την πάροδο του χρόνου, έγιναν πολλές εκδηλώσεις. Στάλθηκαν χρήματα στο νησί και σε διάφορα χωριά, για πλατείες, για σχολεία, για βρύσες και άλλα έργα.

Πότε αποφασίστηκε η δημιουργία του συγκροτήματος στην Αγία Μαρκέλλα;

Ηταν μια καμπάνια συγκέντρωσης χρημάτων, η οποία ξεκίνησε το 1977. Στόχος ήταν η αγορά το οικοπέδου στα βουνά του Μοντισέλο, στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης. Ολα τα μέλη συμβάλλαμε οικονομικά, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν τα χρήματα. Οταν η αρμόδια επιτροπή έκρινε ότι ήμασταν έτοιμοι, πήγαμε στο βουνό, βρήκαμε τον ιδιοκτήτη της έκτασης που είχαμε επιλέξει, έγινε η συμφωνία και αγοράστηκε το οικόπεδο.

Δεν είχαμε ακόμη αποφασίσει για την εκκλησία. Αυτό αποφασίστηκε το 1978, μετά από κάποιες συνεδριάσεις. Θέλαμε να τιμήσουμε την Αγία Μαρκέλλα, την Πολιούχο του νησιού μας. Θα πρέπει να πω ότι το μέρος αυτό μας θυμίζει πολύ την εκκλησία της Χίου, καθώς χτίσαμε τη δικιά μας δίπλα στη λίμνη. Στη Χίο, ο Ιερός Ναός είναι δίπλα στη θάλασσα. Οι εργασίες άρχισαν άμεσα.

Τι θυμάστε από την πρώτη λειτουργία εκεί;

Η πρώτη λειτουργία τελέστηκε το 1979. Ανέβηκε πολύς κόσμος στο βουνό. Αλλοι το βρήκαν εύκολα, άλλοι χάθηκαν, άλλοι έψαχναν, αλλά, σε κάθε περίπτωση, τα καταφέραμε και πήγαμε όλοι στην πρώτη λειτουργία. Τότε, δεν κάναμε τον Εσπερινό. Ομως, κάποια στιγμή, ο αείμνηστος Μητροπολίτης Μελόης Φιλόθεος μας είπε ότι θα έπρεπε να αρχίσουμε να κάνουμε τον Εσπερινό και να διανυκτερεύουμε εκεί.

Για να συγκεντρώσουμε τον κόσμο ήθελε δουλειά, καθώς δεν υπήρχαν και τα μέσα που υπάρχουν σήμερα. Παίρναμε τηλεφωνήματα, ο κόσμος έδειξε ενδιαφέρον κι έτσι φτάσαμε να συγκεντρώνουμε πάνω από 1.000 άτομα την ημέρα της γιορτής. Ο μακαριστός Φιλόθεος για 35 χρόνια δεν έλειψε ούτε μια χρονιά. Κάθε χρόνο ζητούσε να μάθει πότε είναι η γιορτή της Αγίας Μαρκέλλας και ο Εσπερινός, προκειμένου να διαμορφώσει το πρόγραμμά του.

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε ότι έχει εικονογραφηθεί ικανοποιητικά ο Ναός…

Να σου πω μια ιστορία. Το 1993, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος ήρθε για να λειτουργήσει στο εκκλησάκι αυτό. Τότε δεν ήταν ακόμη τελειωμένο, είχε πολλές ελλείψεις. Οταν του ζητήσαμε να κάνει τα εγκαίνια, απάντησε ότι επειδή οι Χιώτες είναι «πολύ δυνατοί, μεγάλοι και κουβαρντάδες» θα πρέπει να κινητοποιηθούν.

«Η εκκλησία χρειάζεται τέμπλο, εικόνες και πολλή δουλειά. Οταν τα φτιάξετε όλα αυτά, θα επιστρέψω για να κάνω τα γενέθλια», ήταν τα λόγια του. Μέσα σε ενάμιση χρόνο, είχαμε συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα χρήματα για να ανακαινίσουμε την εκκλησία στη νέα μορφή της. Βέβαια, ο Ιάκωβος δεν μπόρεσε να επιστρέψει. Τον αντικατέστησε ο Μελόης Φιλόθεος.

Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι υπάρχει μεγάλη υποστήριξη από τα μέλη του Συλλόγου…

Αυτό είναι σίγουρο! Εχουν γίνει τεράστιες δωρεές, έχουν συμβάλει πολλοί ομογενείς και φορείς. Μεταξύ αυτών, η αδελφότητα Αγίας Μαρκέλλης, που εδρεύει στην Κοίμηση της Θεοτόκου στο Μπρούκλιν, καθώς και ο Σύλλογος Δαφνουσίων Χίου.

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν, κυριολεκτικά, αφιερώσει την ζωή τους για αυτήν την εκκλησία. Σε όλες τις εκδηλώσεις μας είναι πρώτοι! Σε όλες τις δωρεές πρώτοι! Σε όλες τις εκδρομές, με τα λεωφορεία τους, θα έρθουν να συμπαρασταθούν, να ψάλουν, να συλλειτουργήσουν και να χορέψουν. Αναμφίβολα, λοιπόν, έχουμε πολλές δωρεές, από διάφορους ομογενείς και συμπατριώτες μας Χιώτες, οι οποίοι, κάθε χρόνο, συμπαραστέκονται και έρχονται να συμμετάσχουν στον εορτασμό της Αγίας Μαρκέλλας.

Από την πλευρά μου, έχω υπηρετήσει τον Σύλλογο «Το Πελίναιον» εδώ και 40 χρόνια. Εχω περάσει από όλες τις βασικές θέσεις: Πρόεδρος, Αντιπρόεδρος, Γραμματέας, Ταμίας, Βοηθός, ξανά πρόεδρος. Μπορώ να υπερηφανευτώ ότι επί 40 χρόνια, σε όλες τις γιορτές που έχουν γίνει, είμαι ο μόνος που δεν έχει λείψει ούτε μια φορά από την γιορτή της εκκλησίας μας!

Υπήρξαν προβλήματα σε αυτήν την διαδρομή;

Ασφαλώς! Εχουμε περάσει και πολλές ζόρικες ημέρες και δύσκολα γεγονότα. Βέβαια, όλα αυτά, με την βοήθεια του Θεού και της Αγίας Μαρκέλλας, πάντα τα ξεπερνούσαμε. Η συμπαράσταση της οικογένειάς μου ήταν πάντα άψογη. Τα δυο παιδιά μου έχουν μεγαλώσει στην Αγία Μαρκέλλα, η σύζυγός μου δεν έχει λείψει από δίπλα μου ούτε μια φορά. Υπάρχει συμπαράσταση και συμμετοχή άπειρη, από συγγενείς, ξαδέλφια, φίλους και άλλους, που έχουν υποστηρίξει το έργο αυτό.

Ποια θα είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των φετινών εορταστικών εκδηλώσεων;

Φέτος έχουμε την ιδιαίτερη τιμή να έχουμε συλλείτουργο με τον Μητροπολίτη Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ. Μάρκο, ο οποίος έρχεται αποκλειστικά στο νησί μας για την γιορτή της Αγίας Μαρκέλλας. Επίσης, το «παρών» θα δώσει και ο Δήμαρχος Χίου, ο κ. Βουρνούς. Εχει μεγάλες ιδιαιτερότητες η γιορτή φέτος, καθώς σηματοδοτεί την 40ή επέτειο από την ίδρυση της εκκλησίας.

Ολα αυτά τα χρόνια έχετε διατηρήσει σχέσεις με την Ελλάδα; Επισκέπτεστε την Χίο;

Τώρα πια είναι πιο εύκολο, διότι η εργασία μας το επιτρέπει περισσότερο. Παλιά δεν ήταν το ίδιο εφικτό, τουλάχιστον για εμένα. Ομως, φρόντισα τα παιδιά μου, όταν οι ηλικίες το επέτρεπαν, να πηγαίνουν σχεδόν κάθε χρόνο στο νησί.

Επίσης, και για την σύζυγό μου ευκολότερο από εμένα, λόγω της εργασίας της στα ελληνικά σχολεία της περιφέρειάς μας, αφού όταν έκλειναν μπορούσε να φεύγει για το νησί. Οπως σας είπα, έχω κι εγώ αυτήν την ευελιξία, καθώς έχουν αναλάβει σημαντικά καθήκοντα στην επιχείρησή μου τόσο ο γιος μου, όσο και ο σύζυγος της κόρης μου. Ετσι, εγώ έχω μπει λίγο πιο πίσω.

Είναι η ίδια επιχείρηση που είχατε τα πρώτα χρόνια;

Ναι, είναι το συνεργείο που άνοιξα το 1979! Το όνομά του, «Hios General Auto Repair», παραπέμπει στη Χίο. Είμαστε ιδιαίτερα καταρτισμένοι και εκσυγχρονισμένοι. Δουλεύουμε τόσο με τα παλαιά, όσο και με τα πιο σύγχρονα αυτοκίνητα.

Ποια είναι η γενικότερη παρουσία σας στην οργανωμένη Ομογένεια;

Εκτός από τον Σύλλογο «Πελίναιον», έχω διατελέσει επί 17 χρόνια μέλος της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, καθώς ήμουν σύμβουλος στο Επισκοπικό Συμβούλιο της Νέας Ιερσέης, όπως επίσης και μέλος της κοινότητας της ενορίας στο Fairview, όπου παραμένω μέχρι σήμερα. Εχω διατελέσει επίσης πρόεδρος και αντιπρόεδρος της Κοινότητας, στην οποία έχουμε περάσει δύσκολες στιγμές, αφού η εκκλησία μας είχε καταστραφεί. Φτιάξαμε τη νέα εκκλησία επί δικής μου προεδρίας.

Η νεολαία των Χιωτών της Νέας Υόρκης συμμετέχει στις εκδηλώσεις, κύριε Μουτάφη;

Εμείς, από την πλευρά μας, έχουμε καταβάλει μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να διατηρήσουμε τα ήθη, τα έθιμα και την θρησκεία μας. Θέλουμε να φέρουμε τους νέους κοντά μας. Στο δικό μας σπίτι, το κάναμε αυτό με τα παιδιά, αλλά και τα εγγόνια μας, στο μέτρο του εφικτού.

Η νεολαία του «Πελίναιον» παραβρίσκεται κάθε χρόνο στον εορτασμό στο Upstate και είναι πολύ σημαντική για εμάς. Αυτό που μας προβληματίζει είναι ότι δεν συμμετέχει ιδιαίτερα στην καθημερινότητα του Συλλόγου. Επιθυμία όλων μας είναι να δούμε περισσότερους νέους να ασχολούνται.

Το Χρονολόγιο του Δημήτρη Μουτάφη

1950: Γεννήθηκε στη Βολισσό Χίου. Είναι γιος της Μαρίας και του Κυριάκου Μουτάφη. Η αδελφή του είναι η Παγώνα Μουτάφη

1962: Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο και μετακόμισε στην Αθήνα

1965: Μπάρκαρε με το πλοίο «Καπετάν Μικές», του εφοπλιστή Βασιλειάδη

1976: Στις 8 Ιανουαρίου μεταναστεύει στις ΗΠΑ

1977: Παντρεύεται στις 29 Οκτωβρίου την Σταυρούλα Γιούργα. Εχουν δυο παιδιά: Μαρία και Γιάννης

 

 

 

 

Πηγή: ekirikas.com