Η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού (14/09), οδήγησε για μια ακόμη φορά τα βήματά μας, στον φιλόξενο και όμορφο χώρο των Ιερών προσκυνημάτων του Ιερού Τάγματος Αγίου Παντελεήμονος (Ι.Τ.Α.Π.) Λιβαδίων.

Εκεί, πριν από περίπου 70 χρόνια ο φλογερός Ιεράρχης, γενναίος πατριώτης και δεινός θεολόγος και ρήτορας, Μητροπολίτης Χίου Παντελεήμων Φωστίνης (+1962), δημιούργησε μια εξαίσια πανδαισία εκ ναιδρίων που αναπαριστάνουν την Αγία Γη (Ιεροσόλυμα) στη Χίο. Στο ίδιο μέρος υπήρξε για δεκαετίες μαθητικός ξενώνας-οικοτροφείο, από παιδιά που ήλθαν από τα σεισμόπληκτα νησιά του Ιονίου αλλά και –αργότερα– από τα χωριά της Βόρειας Χίου (που τότε δεν διέθετε Γυμνάσιο) για να φοιτήσουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Ανάμεσα στα προσκυνήματα που δεσπόζουν στον αύλειο χώρο του Τάγματος είναι και αυτό του Τιμίου Σταυρού. Μέσα στο τούτο το ναίδριο βρίσκεται ο ξύλινος Σταυρός, σε φυσικό μέγεθος με εκείνον που σήκωσε και που υψώθηκε επάνω του ο Αρχηγός και Τελειωτής της πίστεώς μας. Τον Σταυρό αυτόν έφερε από τα Ιεροσόλυμα ο Μητροπολίτης Παντελεήμων Φωστίνης και τοποθέτησε εδώ, αποδίδοντας την οφειλόμενη τιμή και προσκύνησή του. Ο ναΐσκος διαθέτει μικρή κλίμακα, που σε οδηγεί λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, φέρει δυο Αγίες Τράπεζες, μια προς τιμήν του Τιμίου Σταυρού και μια προς τιμήν της Αγίας Ελένης, η οποία επέβλεπε την ανόρυξη-εκσκαφή στο σημείο όπου βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός, ενώ πλησίον αυτού βρίσκεται ο μικρός ναΐσκος της Αγίας μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας (από την πάλαι ποτέ ακμάσασα, ομώνυμη αδελφότητα κυριών της περιοχής), που στην νότια πλευρά του και σε επαφή με το ναίδριο του Τιμίου Σταυρού διαθέτει μικρό παράθυρο σε ανάμνηση της οπής όπου η Αγία Ελένη εμψύχωνε τους εργάτες που έσκαπταν για να φέρουν στο φως του ηλίου τον Τίμιο Σταυρό.

Την ημέρα αυτή, κάθε χρόνο, τελείται η αναπαράσταση της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και ψάλλεται ο παρακλητικός Κανόνας στον Τίμιο Σταυρό.

Το Ιερό Τάγμα Αγίου Παντελεήμονος Λιβαδίων επιτελεί ένα μεγάλο αθόρυβο, πνευματικό και φιλανθρωπικό έργο. Χάρη στις άοκνες προσπάθειες του διοικητικού του συμβουλίου, αλλά και όλων των μελών και φίλων του, έχει κατορθώσει, ακόμη και 57 έτη μετά την κοίμηση του κτήτορα και ιδρυτή του να πορεύεται στα χνάρια που εκείνος έθεσε, τηρουμένων, βεβαίως, των αναλογιών και ιδιαιτεροτήτων της κάθε εποχής.

Κόπος πολύς απαιτήθηκε και χρόνος, ώστε να σώζεται μέχρι σήμερα όρθιο το Τάγμα και τα προσκυνήματά του. Σε αυτό συνέβαλε η αγάπη και ο ένθερμος και ένθεος ζήλος των μελών και του συμβουλίου του. Κτιριακές εγκαταστάσεις, μουσείο εκκλησιαστικών κειμηλίων τεράστιας αξίας, το γραφείο του αοιδίμου Μητροπολίτου Παντελεήμονος, ο κεντρικός Ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και τα 12 ναίδρια, ο περίβολος, ο τάφος του Μακαριστού Ιεράρχη, όλα έχουν επάνω τους μια πινελιά φροντίδας και μέριμνας.

Στο Ι.Τ.Α.Π. τελούνται συχνά πυκνά Ιερές Ακολουθίες (τουλάχιστον μια φορά το μήνα Θεία Λειτουργία, επιπλέον των όποιων κινητών ή ακίνητων πανηγύρεων και εορτών), ενώ λαμβάνουν χώρα κύκλοι μελέτης Αγίας Γραφής και άλλες δραστηριότητες.

Για τον ΙΤΑΠ έχει συγγράψει και εκδώσει σχετικό τόμο-σύντομο οδοιπορικό ο αείμνηστος Δρ. Θεολογίας, Πρόεδρος του <<Φάρου Βαρβασίου>> και του Ι.Τ.Α.Π., λυκειάρχης Ανδρέας Αξιωτάκης. Ο ίδιος (καθηγητής μου) συνέγραψε και αφιερωματικό τόμο για την προσωπικότητα του Παντελεήμονος Φωστίνη.

Πραγματικά, χαίρομαι ιδιαίτερα όποτε επισκέπτομαι το Ιερό Τάγμα Αγίου Παντελεήμονος Λιβαδίων από την νεαρή μου ηλικία. Γι΄ αυτό και είμαι ήδη απλό μέλος του, από εικοσαετίας και πλέον.

Συγχαίρω όσους αγαπούν και φροντίζουν το Τάγμα και τους χώρους του, τιμώντας με τον τρόπο αυτό έμπρακτα τη μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτου Παντελεήμονος Φωστίνη, του διαπρύσιου αυτού κήρυκα και ακάματου κοινωνικού σκαπανέα και Ποιμενάρχη, που ωφέλησε τη Χίο όσο ελάχιστοι και που το πλούσιο έργο του φωτοβολεί μέχρι σήμερα στο ακριτικό και μυροβόλο νησί μας. Είναι δε ο μόνος Ιεράρχης της Μητροπόλεώς μας, που κατέλιπε ολόκληρη την περιουσία του υπέρ της Χίου και που όσα έκαμε στην εποχή του χρησιμοποιούνται διαχρονικά, ευεργετώντας τους συμπολίτες μας ποικιλοτρόπως.-

Του Γεωργίου Φωτ. Παπαδόπουλου